Dù không phải là ngũ cốc nguyên hạt, diêm mạch (Quinoa) lại có những tính chất rất giống với một loại ngũ cốc nguyên hạt. Đây có lẽ là loại hạt còn khá xa lạ với người Việt. Tuy nhiên diêm mạch lại được biết đến là một loại thực phẩm mang lại rất nhiều lợi ích về sức khỏe và được sử dụng rất phổ biến ở các nước Phương Tây. Vậy diêm mạch là gì? Tác dụng của diêm mạch là gì? Tại sao chúng lại được người Phương Tây ưa chuộng và sử dụng rộng rãi đến thế? Nào hãy cùng với Hgnuts.com tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.
Diêm mạch là gì?
Diêm mạch là loại hạt của cây Chenopodium quinoa, đây là một loại cây thuộc họ Dền thực sự có rất nhiều người nhầm lẫn diêm mạch là một loại ngũ cốc nguyên hạt (tui cũng là một trong số đó) vì thực sự loại hạt này có tính chất hoàn toàn giống với một loại ngũ cốc nguyên hạt. Nhưng thực sự không phải đây là một loại cây thuộc họ rau chứ không giống như các lúa mì, yến mạch, kiều mạch thuộc họ lúa.
Hạt Quinoa (Diêm mạch) được bao bọc bởi một lớp màng nhựa đắng gọi là saponin, lớp vỏ này có tác dụng bảo vệ hạt trước sự tấn công của các loại sâu bọ hay côn trùng. Đây cũng chính là lý do tại sao hạt diêm mạch thực sự là một loại thực phẩm an toàn vì cần rất ít hoặc không cần đến thuốc trừ sâu khi trồng và chăm sóc loại cây này.
Diêm mạch được trồng khá phổ biến ở những vùng Nam Mỹ, tuy nhiên gần đây nó cũng được trồng nhiều ở những vùng khác trên thế giới, đây là loại hạt được xếp vào dạng siêu thực phẩm.
Diêm mạch có bao nhiêu loại?
Diêm mạch được chia làm 3 loại, đó là trắng, đen và đỏ. Theo như sự tìm hiểu của tui thì diêm mạch trắng là loại được sử dụng nhiều nhất, bởi tính chất hạt mềm, và có vị thanh hơn hai loại đen và đỏ.
Có bao nhiêu loại diêm mạch
Diêm mạch đen và đỏ cứng, giòn hơn ăn có vị đậm đà, tùy thuộc vào khẩu vị và sở thích của mỗi người mà lựa chọn loại cho phù hợp.
Dù là loại nào thì diêm mạch cũng được biết đến là một loại siêu thực phẩm, ngày nay nó được sử dụng rất phổ biến trên thế giới.
Theo nghiên cứu, hạt Quinoa đen có lượng chất béo thấp nhất, so với hạt Quinoa trắng thì hạt Quinoa đen và đỏ có hàm lượng vitamin E và chất chống oxy hóa cao hơn.
Giá trị dinh dưỡng của hạt Quinoa
Hạt Quinoa không phải là một loại ngũ cốc nhưng được sử dụng tương tự như một loại ngũ cốc. Bởi hàm lượng dinh dưỡng của hạt Quinoa (diêm mạch) khá giống với hàm lượng dinh dưỡng của một lại hạt ngũ cốc. Cùng tìm hiểu 100g hạt Quinoa nấu chín có những thành phần dinh dưỡng nào nhé.
Calo | 120 | calo |
Nước | 72 | % |
Chất đạm | 4,4 | gam |
Carb | 21,3 | gam |
Đường | 0,9 | gam |
Chất xơ | 2,8 | gam |
Chất béo | 1,9 | gam |
Quinoa là loại hạt chứa nhiều vitamin và chất khoáng, cụ thể:
- Mangan: Không chỉ các loại ngũ cốc nguyên hạt mới là nguồn cung cấp mangan dồi dào mà trong hạt “giả ngũ cốc” cũng là một nơi để bạn có thể lựa chọn để bổ sung chất khoáng này cho cơ thể. Mangan rất tốt cho sự trao đổi chất sự tăng trưởng và phát triển của cơ thể.
- Phốt pho: Rất cần thiết cho sự phát triển của xương và các mô của cơ thể
- Đồng: đây là loại khoáng chất thường rất quan trọng đối với sức khỏe của tim.
- Folate: Đây là một loại thuộc vitamin nhóm B, nó rất cần thiết cho các chức năng của tế bào đặc biệt là nó rất quan trọng đối với phụ nữ mang thai.
- Iron: Thực hiện nhiều chức năng quan trọng trong cơ thể, ví dụ như là chuyển hóa oxy cho các tế bào hồng cầu.
- Kẽm: là một loại khoáng chất quan trọng, tham gia vào nhiều phản ứng hóa học của cơ thể.
Giá trị dinh dưỡng của hạt Quinoa
Ngoài ra, trong thành phần dinh dưỡng của hạt diêm mạch còn chứa rất nhiều hợp chất thực vật khác rất tốt cho cơ thể.
- Quercetin: Đây là một loại chất chống oxy hóa polyphenol giúp cơ thể chống lại một số bệnh như tim mạch, loãng xương và một số dạng ung thư.
- Kaempferol: Thuộc chất chống oxy hóa polyphenol giúp ngăn ngừa một số bệnh mãn tính trong đó có ung thư.
- Axit phytic: Khoáng chất này sẽ gây cản trở sự hấp thụ khoáng chất của cơ thể, có thể giảm bớt bằng cách ngâm hạt Quinoa trong nước trước khi chế biến.
Cập nhật thêm:
Kiều mạch là gì? Giá trị dinh dưỡng của hạt kiều mạch
Lợi ích sức khỏe của hạt Quinoa
Với thành phần dinh dưỡng dồi dào, hạt Quinoa xứng đáng được gọi là “siêu thực phẩm” khi mang đến những lợi ích về sức khỏe.
Kiểm soát lượng đường huyết
Theo nghiên cứu về chế độ ăn giàu fructose cho thấy, chế độ ăn có chứa hạt Quinoa giúp làm giảm lượng đường trong máu, chất béo trung tính, có tác dụng kiểm soát rất tốt đối với những người mắc bệnh tiểu đường loại 2.
So với carb tinh chế thì các loại ngũ cốc nguyên hạt như Quinoa lại có khả năng làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2.
Đặc biệt, chất xơ beta glucan có trong hạt diêm mạch còn giúp ổn định lượng đường huyết rất tốt.
Hỗ trợ giảm cân
Nếu đang tìm cho mình một loại thực phẩm giảm cân thân thiện thì hạt Quinoa chính là sự lựa chọn hoàn hảo cho bạn.
Hạt Quinoa hỗ trợ giảm cân
Vai trò của Protein chính là tăng cường và thúc đẩy sự trao đổi chất, tạo cảm giác no, từ đó ngăn ngừa được nguy cơ béo phì.
Cũng giống như những loại ngũ cốc nguyên hạt khác, Quinoa chứa rất nhiều chất xơ giúp tăng cảm giác no, hạn chế sự hấp thụ của cơ thể, đồng thời cải thiện sức khỏe đường ruột.
Diêm mạch còn được chứng minh là loại hạt có lượng đường huyết thấp, giảm được cảm giác đói và hạn chế được tình trạng ăn quá nhiều.
Chống oxy hóa
Hạt diêm mạch rất giàu các chất chống oxy hóa giúp ngăn ngừa các gốc tự do và làm chậm quá trình lão hóa của cơ thể. Tôi tin đây công dụng tuyệt vời nhất của loại hạt này đối với chị em phụ nữ.
Nguồn bổ sung chất sắt
Hạt Quinoa là một nguồn bổ sung chất sắt tự nhiên chất lượng cho những ai đang có nhu cầu về loại khoáng chất này.
Sắt đóng vai trò rất quan trọng trong cơ thể, nó là cơ sở để hình thành hemoglobin và giúp cho các tế bào hồng cầu luôn khỏe mạnh.
Hạt Quinoa bổ sung chất sắt
Ngoài ra, sắt còn giúp não hấp thụ oxy tốt hơn, khoảng 20% oxy trong máu, giúp điều chỉnh nhiệt độ cơ thể, chuyển hóa năng lượng và tổng hợp chất dẫn truyền thần kinh.
Diêm mạch giúp trao đổi chất tốt hơn
Với bảng thành phần dinh dưỡng có trong hạt diêm mạch thì chắc bạn cũng không còn ngạc nhiên khi loại hạt này hỗ trợ quá trình trao đổi chất đúng không nào.
Một số thí nghiệm được thực hiện trên chuột và người đã cho thấy được rằng hạt diêm mạch có thể giảm được lượng đường trong máu, insulin và một loại chất béo trong cơ thể có tên là Triglyceride – khi chất này tăng cao có thể tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Với những con chuột ăn nhiều đường fructose, sau đó sử dụng hạt diêm mạch cũng tránh được những tác động tiêu cực từ đường fructose.
Cách sử dụng hạt Quinoa
Trước khi chế biến hạt Quinoa thành món ăn, hãy đảm bảo rằng bạn luôn ngâm và vo kỹ để loại bỏ chất Saponin trong lớp vỏ đắng bên ngoài của chúng nhé.
Sau khi ngâm bạn có thể nếm hạt thử nếu hết chất đắng thì mang chúng đi chế biến.
Hạt Quinoa nấu món gì ngon
Với 100g hạt Quinoa khi nấu chín bạn có được hai bát ăn cơm, hạt Quinoa sau khi được lên có độ dẻo như cơm nhưng hạt sẽ tơi hơn, khi ăn có mùi thơm, béo ngậy và béo bạn có thể ăn cùng với các món khác như cơm. Bạn có thể bổ sung hạt diêm mạch vào thực đơn hàng ngày, để có thể đạt được những lợi ích dinh dưỡng từ loại hạt này mang lại nhé.
Ngoài ra, hạt Quinoa có thể được biến tấu để hương vị đa dạng hơn, sau đây là một số món ăn gợi ý với hạt Quinoa từ Hgnuts bạn có thể tham khảo nhé.
Cháo dinh dưỡng hạt diêm mạch
Cháo hạt diêm mạch đổi món cho ngày trở gió lại đầy đủ dưỡng chất với sự kết hợp từ thịt heo cùng các loại rau củ, lại lạ miệng rất ngon. Có thể thay thịt heo bằng gà, bò hoặc biến tấu các loại rau củ tùy thích.
Salad hoặc nộm hạt Quinoa
Món Salad Quinoa đơn giản lại tiện lợi bạn đã thử chưa, luộc hạt Quinoa lên và trộn cùng các loại rau ưa thích, hạt quinoa mềm dẻo kết hợp với vài loại rau tăng thêm hương vị cho những bữa ăn. Đây chính là lý do tại sao người ta lại yêu thích loại hạt này đến thế.
Salad hạt quinoa
Lưu ý khi sử dụng hạt Quinoa
Lưu ý khi sử dụng hạt Quinoa
Dị ứng hạt Quinoa
Như đã chia sẻ ngay từ đầu, bên ngoài hạt Quinoa có chứa một loại hóa chất được gọi là Saponin, một số người có thể dị ứng (không dung nạp Saponin) với chất này..
Chất Saponin có vị đắng thường để bảo vệ hạt diêm mạch trước sự tấn công của côn trùng vì thế nó có chứa độc tố, với những người nhạy cảm chất này còn có thể gây kích ứng hoặc gây ra một số vấn đề nhạy cảm cho cơ thể.
Ngoài ra, ở một số người còn không dung nạp được protein và Oxalat có trong hạt Quinoa.
Tác dụng phụ của hạt Quinoa
Việc sử dụng hạt Quinoa không đúng cách (lạm dụng để giảm cân) hoặc, cơ thể tiêu thụ lượng chất xơ lớn lần đầu sử dụng có thể khiến bạn gặp phải một số vấn đề về tiêu hóa, vì thế hãy nên tham khảo và đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng hạt để đảm bảo hơn nhé.
Các thực phẩm cùng họ Quinoa nên tránh
Rau bina, củ cải đường và cải Thụy Sĩ là những thực phẩm có cùng họ với hạt diêm mạch chính vì thế mà nếu là người dị ứng với loại hạt này hãy tránh những thực phẩm trên nhé.
Rau chân vịt (Bina) nên tránh nếu dị ứng với hạt Quinoa
Ngoài ra, với những thực phẩm làm từ hạt Quinoa hay có thành phần từ loại hạt này như ngũ cốc, một số loại bột, súp, hoặc cơm trộn có chứa hạt diêm mạch bạn cũng nên hạn chế hoặc tốt nhất là không nên sử dụng.
Ở một số người không dung nạp Saponin, cũng nên tránh những loại thực phẩm có chứa thành phần này như hạt đậu gà, đậu nành, đậu phộng, đậu tây, đậu hải tây cũng cần cho chúng vào blacklist nhé.
Hãy nghe cơ thể của bạn mách bảo để sử dụng hiệu quả và đạt được những lợi ích từ loại hạt “giàu dinh dưỡng” này nhé.
Cách bảo quản hạt Quinoa
Để bảo quản được hạt diêm mạch trong thời gian lâu, bạn có thể áp dụng cách sau:
Cho hạt Quinoa vào túi zip với số lượng vừa đủ, hút chân không hoặc hộp đựng thực phẩm đậy kín, cách làm này có thể giúp cho hạt giữ được lâu hơn, ngoài ra khi cần dùng tới bạn chỉ cần sử dụng từng túi zip nhỏ, rất tiện lợi.
Trường hợp hạt đã được nấu chín bạn có thể cho chúng vào hộp đựng thực phẩm và đặt chúng trong ngăn mát tủ lạnh, thời gian bảo quản cho hạt chín tối đa là 7 ngày.
Tổng kết
Bất kỳ một loại ngũ cốc nào cũng có những giá trị dinh dưỡng riêng của nó, chọn loại thực phẩm phù hợp và sử dụng đúng cách là điều cần thiết để bạn đảm bảo có được một cơ thể khỏe đẹp từ thói quen ăn uống tốt đúng nghĩa ngon và “lành”. Với những gì chia sẻ trong bài viết, hy vọng bạn đã có được những thông tin về loại giả ngũ cốc này nhé